“මොකද මේ උදේ පාන්දරම මූණත් එක්ක මැලවිලා?”
“ඉන්න බැහැ අනේ ඔළුව කැක්කුමයි”
“අපේ දුවත් ඊයේ රෑ පාඩම් කරන කොට තදටම ඔළුව කැක්කුමයි කියලා නිදා ගත්තා… දරුවගෙ පාඩමත් එතනින්ම ඉවර වුණා”
” දුවගේ විභාගෙත් ළඟයි නේද?”
“ඒකනෙ “
“මමත් ඉවසන්න බැරිව ඉන්නෙ, හාෆ් ඩේ දාලා යනවා”
හිසේ කැක්කුම කියන්නේ ඔබ අප කවුරුත් පාහේ නිරන්තරයෙන්ම පීඩා විඳින එදිනෙදා කටයුතු වලට පවා බාධා වන තත්ත්වයකි. අපි හැමෝම පුරුදුව සිටින්නෙ හිසේ කැක්කුමට කුමක් හෝ වේදනා නාශකයක් භාවිත කර හෝ බාම් වර්ගයක් ආලේප කර තාවකාලික සුවයක් ලබා ගන්නටය. ඔබේ හිසරදය වේදනා නාශක හෝ බාම් ආලේපයෙන් තොරව භෞත චිකිත්සක ක්‍රම තුලින් නිශ්චිතව සුව කරගන්ට දැන් හැකියාවක් ඇත. හිසරුදාව පිළිබඳව ඔබ නොදන්නා කරුණු මෙන් ම ඒ සඳහා ඇති නවතම ප්‍රතිකාර පිළිබඳවත් දැන ගැනීම ඔබට බෙහෙවින්ම ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත.
හිසරදය යනු වයස් භේදයකින් තොරව ලොව වැඩිම පිරිසක් පීඩා විඳින රෝගයක්ය. එය ස්නායු පද්ධතිය ආශ්‍රිතව වැළඳෙන රෝගයක් වන අතරම ස්නායු රෝග අතරින් බහුල වශයෙන්ම දැකිය හැකි රෝග තත්ත්වයක්ද වේ. රෝග ලක්ෂණ හා හිසේ කැක්කුමට බලපාන විවිධ හේතු සාධක අනුව හිසරුදාව ප්‍රධාන වශයෙන් වර්ග දෙකක් යටතේ දැකිය හැකි ය. එනම්,
- ප්‍රාථමික තත්ත්වයේ හිසරුදාව (primary headache)
ප්‍රාථමික තත්ත්වයේ හිසරුදාව බොහෝ විට භයානක නොවන තත්ත්වයකි. මෙහි දී වේදනාවක් ගෙන දිය හැකි වුවත් වෙනත් ආබාධ දැකිය නොහැකි ය. - ද්වීතීක තත්ත්වයේ හිසරුදාව (secondary headache)
ද්වීතීක තත්ත්වයේ හිසරුදාව අපගේ ශරීරයේ අනෙකුත් ඉන්ද්‍රියයන්ට මෙන්ම පද්ධතීන්ට ද හානි ගෙන දිය හැකි තත්ත්වයකි. එහෙයින් ද්වීතීක ගණයෙනහි ලා ගැණෙන හිසරුදාව භයානක තත්ත්වක් බව කිව හැකිය.
විවිධ පුද්ගලයන්ට හිසරුදාව විවිධාකාරයෙන් ඇතිවේ. මේ නිසා හිසරුදාව එය ඇතිවන ආකාරය අනුව විවිධ නම්වලින් හඳුන්වනු ලැබේ.
හිසරද වර්ග.
- ආතතිය නිසා ඇති වන හිසරදය (Tension type headache)
- ඉරුවාරදය (migraine)
- පීනස නිසා ඇතිවන හිසරුදාව (sinusitis)
- ඇසක පැත්තක හා ඇස් යට ඇති වන වේදනාව සමග ඇති වන හිසරුදාව
- ඖෂධ වැඩිපුර ගත්විට ඇති වන හිසරුදාව
මෙය බොහෝ දුරට ඇති වනුයේ ශාරීරික හා මානසික වශයෙන් ඇති වන පීඩනය පදනම් කරගෙනය. වැරදි ඉරියව් භාවිත කරීම නිසා බෙල්ල ආශ්‍රිත මාංශ පේෂීන් සංකෝචනය වීම (muscle spasm) මෙයට හේතු වන අතර එසේ සංකෝචනය වීම නිසා මොළයට, හිස කබලට හා මුහුණේ මාංශපේෂීවලට රුධිර සමිපාදනය කරන නාලවලට පීඩන අවහිරතා ඇති වේ. නිසි පරිදි රුධිරය සංසරණයවීම අඩාලවීම (ischemic attack ) නිසා බෙල්ල පිටුපසින් ආරම්භවී හිස වටා පටියකින් තද කලා සේ දැනෙන දැඩි වේදනාව මෙහිදී ඇතිවේ
ආතතිය නිසා ඇති වන හිසරදය කාන්තාවන් අතර බහුලව දැකිය හැකි වන අතර වයස අවුරුදු 12ත් 16ත් අතර කාලයේ සිට ඇති වන බව සොයා ගෙන ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ ඇත්තේ ඉතාමත් තරඟකාරී අධ්‍යාපන රටාවකි. පහවසර ශිෂ්‍යත්වයට දරුවන් වෙහෙස කරවන්නේ දෙකවසරේ සිටමය. අයනු ආයනු කියූ දා සිට දරුවන් තරඟකාරී විභාගවලට සූදානම් වේ. විශේෂයෙන් ම අධ්‍යන කටයුතුවලදී වැරදි ඉරියව් භාවිත කිරීම, නිදිවැරීම, නිරන්තරයෙන් පාඩම් කිරීම නිසා ඇතිවන මානසික අවිවේකීකම නිසා මේ තත්ත්වය ඇති වේ. වැරදි ඉරියව් හා චර්යා රටා හේතුවෙන් බෙල්ලේ මාංශපේෂීවලට මෙන් ම අනෙකුත් අවයව වලට හානි ගෙන දෙන අතර ශාරීරික හා මානසික පීඩනය වැඩි කාලයක් පැවතීම නිසා යෞවන අවධියේ සිටම බොහෝ දෙනෙක් මෙම තත්ත්වයට ගොදුරුවේ.
එමෙන් පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් වූ වහාම උසස් අධ්‍යාපනය ද ඉන් අනතුරුව රැකියාව, විවාහය ආදී ජීවන අවශ්‍යතා ඇති වන අතරම නිරන්තර වෙහෙසීම, නින්ද අඩු කම, මානසික පීඩනය හා විඩාව නිසා දිගින් දිගටම මේ තත්ත්වය ඇති වී වයස අවුරුදු 18ත් 25ත් අතර කාලයේ දී උග්‍ර හිසරදයක් බවට පත් වේ.
- බෙල්ල පිටුපසින් ආරම්භවී හිස වටා පටියකින් තද කළා සේ දැනෙන දැඩි වේදනාව
- උග්‍ර වූ විට ඇතිවන වමනය හා වේදනාව
- වේදනා නාශකවලට ඔරොත්තු නොදීම
බෙල්ල නිරන්තරයෙන් නවාගෙන සිටීමෙන් හා වැරදි ඉරියව්වල පිහිටිමෙන් බෙල්ලේ පිහිටා ඇති වක්‍රයෙ පිහිටීම වෙනස්වේ. මේ නිසා නිසා පීඩනය විභේදනය අඩාලවීම නිසා ව්‍යුහයන්ට හානි වන නිසා මාංශ පේෂීන් සංකෝචනය (muscle spasm) වන අතර එලෙස මාංශපේෂීන් සංකෝචනය විම නිසා රුධිර නාලවලට පීඩන අවහිරතා ඇති වේ. එමෙන් ම මාංශ පේෂී තද වී එම ආකාරයෙන් ම පැවැතීම නිසා පේෂී තන්තු පටක තරලය නිසා ඇලී තද වී පවතී. මේ නිසා මොළයට, හිස කබලට හා මුහුණේ මාංශපේෂීන්ට රුධිර සංසරණයට බාධා ඇති වී ආතතිය නිසා ඇති වන හිසරදය ඇති වේ.
එහෙයින් බොහෝ වේලාවට රුධිර නාලවලින් රුධිර සම්පාදනය අඩාලවීම මූලික කර ගත් හේතු සාධක ආතතිය නිසා ඇතිවන හිසරුදාවට මෙන්ම සමහර ඉරුවාරද වලටද හේතු චන බව පෙන්වා දිය හැකි ය.
- වේදනා නාශක – නිරන්තරයෙන් වේදනා නාශක භාවිත කිරීමෙන් පසුකාලීනව අක්මාවට හා වකුගඩුවලට අහිතකර ලෙස බලපෑම් ඇති කරයි.
- බාම් වර්ග භාවිතය – සැර සුවඳ හා ආලේප කරගෙන සිටීමට බොහෝ දෙනා අකමැතිය.
- මාංශ පේෂී තදවීම නිසා ඇලුණු පටක නිර්වින්දනය ලබා දී නැවත ගැලවීම – ශරීරයේ වෙනත් ස්ථානවල සිදු කළ ද බෙල්ල වැනි ස්ථානයක එසේ කළ නොහැකි ය. එයට හේතුව වන්නේ සුසුම්නාව හා බෙල්ල ආශ්‍රිත ස්නායුවලට හානියක් සිදු වීමට ඉඩ ඇති බැවිනි.
- භෞතික චිකිත්සක ප්‍රතිකාර ක්‍රම – නව පර්යේෂණයකට අනුව භෞතික චිකිත්සක ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක් මගින් මේ තත්ත්වයට ප්‍රතිකාර කළ හැකි ය.
නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදවලට අනුව භෞතික විද්‍යාවෙ චිකිත්සක මූල ධර්ම භාවිත කරමින් මේ සඳහා ප්‍රතිකාර සිදු කරනු ලැබේ. මෙහිදී සන්ධි චලනය කිරීමේ විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදයක් නවීකරණය කර භාවිත කරනු ලැබේ. විශේෂයෙන්ම බෙල්ල වැනි ස්ථානයක සන්ධි චලනය කිරීම කළ යුත්තේ ඉතාමත් සියුම් ආකාරයෙනි. එහෙයින් එහි දී එක් විශේෂිතවූ සියුම් සන්ධි ක්‍රියාකාරීත්වයක් මෙහි දී සිදු කරනු ලැබේ. එවිට බෙල්ලේ ඇලුණු තන්තු හානියකින් තොරව නැවත යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සිදු කරයි. මෙලෙස තන්තු නැවත යථා තත්ත්වයට පත්වීම නිසා රුධිර නාලවල ඇති වී ඇති පීඩනය අවම කර අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට මොළයට, හිස් කබලට හා මුහුණේ මාංශ පේෂීවලට රුධිර සම්පාදනය වීම තුළින් මේ තත්ත්වය මඟහරවා ගත හැකි වේ.
මෙහි දී ඖෂධ භාවිතයක් සිදු නොවන අතර අවම උපකරණ භාවිතයකින් හෝ නොමැතිව හා වෙනත් ගැල්වීම් කිසිවක් භාවිතා නොකරයි. භෞත චිකිත්සක මූල ධර්මවලට අනුකූලව විද්‍යාත්මක පසුබිමක් තුළ කෙරෙන සන්ධි ක්‍රියාකාරීත්වය තුළින් මේ තත්ත්වය මඟ හරවා ගත හැකිය.
මේ තත්ත්වයට ප්‍රතිකාර කිරීමේ දී ඊට පෙර රෝගියාට නිශ්චිතවම මොළයේ යම් ගැටලුකාරී තත්ත්වයක් නොමැති බව තහවුරු කර ගත යුතු අතර අධික රුධිර පීඩනය වැනි වෙනත් රෝග නොමැති බව තහවුරු කෙරෙන වෛද්‍ය පරීක්ෂණයක් කිරීම ද අනිවාර්ය වේ.
- නිවැරදි ඉරියව් භාවිත කර අධ්‍යයන කටයුතු හා එදිනෙදා කටයුතු සිදු කිරීම
- වයස අවුරුදු 12 ඉක්ම වූ පසු භෞත චිකිත්සකවරයකු ලවා ඉරියව් පරීක්ෂා කර නිවැරදි කර ගැනීම
- වාහාන වල ගමන් කිරීමේ දී නිදාගැනීමෙන් වැළකීම
- නිදාගැනීමේ දී කොට්ටය නිවැරදිව භාවිත කිරීම
දැනුවත් කිරීම
වරලත් භෞත චිකිත්සක ආචාර්ය සුජීව වීරසිංහ මහතා
වරලත් භෞත චිකිත්සක සංගමයේ ජාතික සංවිධායක
පිසියෝ ලයිෆ් ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂක
දුක- 072 4506976
Leave feedback about this