කෑමට පෙර හා පසු සබන් යොදා හොඳින් අත් සෝදන්න. මේ අපි කුඩා කාලයේ පටන් දන්නා මූලික සෞඛ්‍ය පුරුද්දක්. නිවසේ වැඩිහිටියන්ගෙන් පටන් ගෙන පෙර පාසල වගේම දිනපතා පාසල් යන වයසේදීත් අපට මේ අවවාදය නිරන්තුරව ලැබුණා.
ඊටත් වඩා කොවිඩ් 19 වසංගත සමයේදී අපි හැම දෙනෙක්ම අත් සෝදන්න පුරුදු වුණා. මෙතෙක් අත් සේදීම ගැන උනන්දු නොවුන අය පවා කොවිඩ් වසංගතය වෙනුවෙන් දක්වන ලද බිය නිසාම අත් සේදීම තමාගේ දවසේ අනිවාර්ය කටයුත්තක් බවට පත් කර ගත්තා. ඒ වගේම හෙපටයිටිස් වැනි රෝග තත්ත්වයන්ගෙන් ආරක්ෂා වීම සඳහාත් හොඳින් අත් සේදීම ඉතාම වැදගත්.
වෛරසයක් ගුණනය වීමට ජීවි සෛලයක් අවශ්‍යයි. ජීව සෛලයක් නොමැති අවස්ථාවකදී එහි ගුණනය වීමක් නැහැ. යම් පෘෂ්ඨයක පතිත වෙන බිඳිති පැය ගණනකින් මිය යන්න පුලුවනි.
එහෙත් මිනිසුන් එක් රැස් වෙන තැන්වලදී මෙම බිඳිති තවත් අයගේ මුඛය, නාසය ඔස්සේ ඇතුළු වී ඒ පුද්ගලයා ආසාදිතයෙක් බවට පත් කිරීමට ලොකු ඉඩක් තිබෙනවා. ඒ නිසා වෛරසය මර්ධනය කිරිමට නම් එහි පැතිරීම පාලනය කළ යුතුයි. පැතිරීම පාලනයට නම් වෛරසය ගුණනය වීමට තිබෙන ඉඩ අහුරා දැමීම අවශ්‍යයි. මේ නිසා අත් සේදීම මගින් විෂබීජවල පැතිරීම බොහෝ දුරට පාලනය කළ හැකි නිසා ඒ ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු වී තිබෙනවා.
අපේ අත හා ඇගිලි නිතරම බාහිර වෙනත් වසතූන් හා ගැටෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස අපි මුදල් අල්ලනවා. මුදල් කියන්නේ විෂබීජ ආකාරයක්. ඒවගේම බොහෝ අය අතර සංසරණය වෙන විට විෂබීජ තැවරීමේ වැඩි අවදානමක් තිබෙනවා. මේවා අපේ ඇඟිලි සමග තැවරෙනවා. එසේ තැවරෙන වෛරස්, දිලීරස හ බැක්ටීරියා අපි මුහුණ ඳ ඇස්, නහය ස්පර්ශ කරන විට ශරීරගත වෙනවා. මේ නිසා ඔබ රෝගී වෙනවා පමණක් නොව බෝවන රෝග තත්වයන් සමාජයේ බොහෝ දෙනා අතර පැතිරෙන්නත් පුළුවන්. ඒ නිසා නිතරම අත් සේදීම ජීවිතයේ පුරුද්දක් බවට පත් කර ගත යුතුය යන අවවාදය අපට ලැබෙනවා. මේ නිසා අත් සේදීම අනුගමනය කළ යුතු අවස්ථාවන් ගැනත් අපි දැණුවත්ව සිටීම ඉතාම වැදගත්.
- කෑමට පෙර හා ආහාර සකස් කිරීමට පෙර
- තුවාලයක් පිරිසිදු කිරීමට පෙර
- රෝගියෙකු ඇල්ලීමට පෙර
- ඇස්වල කාච ගැලවීමට පෙර
- ඇස්වල කාච පැළඳීමට පෙර
- වැසිකිළි යෑමෙන් පසු
- සතුන් ඇල්ලීම හා ඔවුන්ට ආහාර දීමෙන් පසු
- කැස්ස, කිවිසුම් යන විට මුඛය අතින් ආවරණය කිරීමෙන් පසු
- මුදල් ඇල්ලීමෙන් පසු
- විවිධ අපද්‍රව්‍ය ඇල්ලීමෙන් පසු
අත් සේදීම පිළිබඳව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් අපට ලබා දී තිබෙන දැණුවත් කිරීම් අනුව නිවරැදි ලෙස දෑත් පිරිසිදු කිරීම මගින් පමණක් නොව සමාජය තුළ බෝවන රෝග පැතිරීමේ අවදානම බොහෝ දුරට අවම කර ගත හැකි වෙනවා.
සමහර විෂබීජ අපේ ඇසට පෙනෙන්නේ නැහැ. ඒ නිසා මෙම විෂබීජ නැති කර ගැනීමට නම් සේදුම්කාරක දියර භාවිත කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වෙනවා. ඒ වගේම තත්පර විස්සක කාලයක් හොඳින් අත් එකිනෙකට අතුල්ලමින් සේදීම ඉතා වැදගත්.
සමහර විට ඔබ සනීපාරක්ෂක (sanitizer) දියර භාවිත කරමින් අත් සෝදනවා නම් එතැනින් පසුව එය වාතයෙන් වියැලෙන තුරු නැවත ඇල්වතුරෙන් අත සේදීම නොකළ යුතුය. ටිෂු හෝ අත්පිස්නාවක් භාවිතයෙන් අත පිස දැමීමත් නොකළ යුතු බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය සඳහන් කරනවා. සමහර විට ඔබේ අත් අපිරිසිදු බව ඔබටම පෙනෙන අවස්ථා තිබෙනවා. එවැනි අවස්ථාවකදී සබන් හෝ සනීපාරක්ෂක දියර යොදා ගෙන තත්පර 40 ක් ඒ වෙනුවෙන් ගත කරන්න. මද්‍යසාර අඩංගු දියර නිතරම භාවිත කිරීම අවශ්‍ය නැහැ, ඒ වෙනුවට සබන් යොදා ගැනීම සුදුසුයි.
කොවිඩ් වසංගත කාලයේදී අත් සේදීම ගැන බෙහෙවින් උනන්දු වුන අපට දැන් ඒ ගැන අමතක වෙමින් පවතිනවා. නමුත් ඔබ, ඔබේ පවුල පමණක් නොව සමාජයේම යහපත වෙනුවෙන් ඔබේ දෑත් දිගු කිරීමට නම් හොඳින් අත් සෝදා ගෙන යහපත් සෞඛ්‍ය පුරුදු පවත්වා ගැනීම ඉතාම වැදගත්.
Leave feedback about this