අමු මිරිස් (Capsicum annuum) යනු ශ්රී ලාංකික මුළුතැන්ගෙයි අත්යවශ්යම අංගයකි. එහි ඇති සැර රසය සහ සුවඳ ඕනෑම ආහාර වේලකට අපූරු පණක් ලබා දෙයි. නාගරික පරිසරයක හෝ සීමිත ඉඩකඩක් සහිත නිවසක පදිංචි වී සිටින ඔබට වුනත් විශාල වගා බිමක් ගැන නොසිතා සරලව පෝච්චියක වුණත් අමු මිරිස් පැලයක් වවාගන්න පුළුවන්.
පෝච්චිවල මිරිස් වගාව කියන්නේ කාබනික, නැවුම් අමු මිරිස් කිසිදු රසායනිකයක් නොමැතිව, ඉතා පහසුවෙන් ඔබේ නිවසේ සිටම ලබා ගැනීමට ඇති කදිම විසඳුමක්. ඔබත් මේ සරල පියවර අනුගමනය කරමින්, නිරෝගී මිරිස් පැළයක් වවාගෙන සරු අස්වැන්නක් නෙළා ගන්න.
සාර්ථක භාජන වගාවක පදනම වන්නේ නිවැරදි උපකරණ සහ බීජ තෝරා ගැනීමයි.
සුදුසු භාජනය තෝරා ගැනීම
- මිරිස් පැළ හොඳින් වැඩීමට නම්, ඒවායේ මුල් පද්ධතියට ප්රමාණවත් ඉඩක් අවශ්ය වේ.
- එක් පැළයක් සඳහා අවම වශයෙන් ගැලුම් 3 (ලීටර් 12) ධාරිතාවක් සහිත හෝ අඟල් 10 සිට 12 දක්වා විෂ්කම්භයක් ඇති භාජනයක් තෝරා ගන්න. මිරිස් පැළ කිහිපයක් එකම භාජනයක සිටුවන්නේ නම්, ඊට වඩා විශාල භාජනයක් අවශ්ය වේ.
- මැටි භාජන, ප්ලාස්ටික් භාජන, වගා මලු හෝ පැරණි සිමෙන්ති බේසම් වුවද මේ සඳහා භාවිත කළ හැකිය.
- ඔබ තෝරා ගන්නා ඕනෑම භාජනයක අනිවාර්යයෙන්ම හොඳින් ජලය බැස යාම සඳහා පතුලේ සිදුරු තිබිය යුතුය. ජලය රැඳී සිටීම මිරිස් පැළවල මුල් කුණු වීමට ප්රධාන හේතුවයි.
පාංශු මාධ්යය සකස් කිරීම
- මිරිස් පැළවලට ජලය හොඳින් බැස යන සාරවත් සහ ලිහිල් පසක් අවශ්ය වේ. බිම් පසට වඩා භාජන සඳහා විශේෂ මිශ්රණයක් සකස් කිරීම වඩාත් සුදුසුය.
- හොඳම පාංශු මාධ්යය සකස් කිරීම සඳහා, ඔබට කොම්පෝස්ට් පොහොර හෝ හොඳින් දිරාගිය ගොම පොහොර, කොහුබත් සහ ගෙවතු පස හෝ පිරිසිදු වැලි 1:1:1 යන සමාන අනුපාතයන්ගෙන් මිශ්ර කළ හැකිය.
- කොම්පෝස්ට් මගින් පෝෂණය ලබා දෙන අතර, කොහුබත් මගින් පසේ තෙතමනය රඳවා ගෙන වාතනය වැඩි කරයි. වැලි හෝ ගෙවතු පස මගින් පාංශු මාධ්යයේ තද ගතිය පවත්වා ගනී.
- මිරිස් පැළ තරමක් ආම්ලික (pH අගය 6.0 – 6.8) පසකට ප්රිය කරයි.
බීජ තෝරා ගැනීම
- ඔබට හයිබ්රිඩ් වර්ග හෝ දේශීය සාම්ප්රදායික වර්ග තෝරා ගත හැකිය. දේශීය වර්ග ශ්රී ලංකාවේ දේශගුණයට ඉතා හොඳින් ඔරොත්තු දෙයි.
- අලුතින් බීජ සිටුවීමට වඩා විශ්වාසදායක තවානකින් ලබාගත් නිරෝගී, දින 30 – 45ක් පමණ වයසැති බීජ පැළ සිටුවීමෙන් කාලය ඉතිරි කර ගත හැකිය.
බීජ පැළ සිටුවීම
- සකස් කරගත් පාංශු මාධ්යය භාජනයට පුරවන්න. භාජනයේ ඉහළ දාරයේ සිට අවම වශයෙන් අඟලක පරතරයක් තබන්න.
- බීජ පැළය මුල්වලට හානි නොවන ලෙස තවානෙන් ගලවා පාංශු මාධ්යයේ කුඩා සිදුරක් සාදා සිටුවන්න. මුල වටා පස තරමක් තද කර මුලින්ම බහුලව ජලය සපයන්න.
- එක් විශාල භාජනයක පැළ කිහිපයක් සිටුවන්නේ නම් ඒවා අතර අඟල් 12 සිට 18 දක්වා පරතරයක් තැබිය යුතුය. කුඩා භාජනයක සිටුවන්නේ නම් එක් පැළයක් පමණක් සිටුවන්න.
සුදුසු ස්ථානයක් තෝරා ගැනීම
- මිරිස් යනු හිරු එළියට ප්රිය කරන ශාකයකි. දිනකට අවම වශයෙන් පැය 6 සිට 8 දක්වා සෘජු හිරු එළිය ලැබෙන ස්ථානයක භාජනය තැබීම අනිවාර්ය වේ. මල් පිපීම සහ ඵල දැරීම සඳහා මෙය අත්යවශ්ය වේ.
- අධික තද සුළංවලින් මල් සහ ගෙඩි හැලී යා හැකි බැවින් සුළඟින් ආරක්ෂා වන ස්ථානයක් තෝරා ගන්න.
වතුර දැමීම
- මිරිස් පැළවලට නිරන්තරයෙන් ජලය අවශ්ය වුවද කිසි විටෙකත් පස අධික ලෙස තෙත් වීමට ඉඩ නොදිය යුතුය.
- පසේ ඉහළ අඟලක් පමණ වියළී ඇති බව පෙනෙන විට පමණක් ජලය සපයන්න. උදෑසන ජලය සැපයීම වඩාත් සුදුසුය.
- පෝච්චිය මත පිදුරු, වියළි කොළ හෝ කොහුබත් වැනි වසුනක් යෙදීමෙන් පසේ තෙතමනය රඳවා ගැනීම සහ උෂ්ණත්වය පාලනය කිරීම පහසු වේ.
සාර්ථක අස්වැන්නක් සඳහා නිසි පෝෂණය අත්යවශ්ය වේ. භාජන වගාවේදී පෝෂක සීමිත බැවින් නිරන්තරයෙන් පොහොර යෙදීම වැදගත්ය.
පොහොර යෙදීම
- සිටුවන අවස්ථාවේදී පසට එකතු කළ කාබනික පොහොර මගින් දින 30 – 45ක් පමණ කාලයකට පෝෂණය ලැබේ.
- පැළය වර්ධනය වන විට නයිට්රජන් (N) වැඩිපුර අඩංගු පොහොරක් අවශ්ය වේ. කොම්පෝස්ට් හෝ දියාරු කළ ගොම පොහොර වැනි දියර කාබනික පොහොර සති දෙකකට වරක් යෙදිය හැකිය.
- මිරිස් මල් පිපීමට පටන් ගත් පසු, පොටෑසියම් (K) සහ පොස්පරස් (P) වැඩිපුර අඩංගු පොහොර අවශ්ය වේ. මේ සඳහා කෙසෙල් ලෙලි පොහොර හෝ අළු මිශ්ර කාබනික පොහොර භාවිත කළ හැකිය.
කප්පාදුව
- මිරිස් පැළය සිරස්ව උසට වැඩීම වෙනුවට, දෙපසට වැඩිපුර අතු බෙදී පඳුරු ස්වභාවයක් ගැනීමට සැලැස්වීම වඩාත් සුදුසු වන අතරම මෙහිදී පැළය අඟල් 6 – 8 පමණ උසට වැඩුණු පසු, ප්රධාන කඳේ ඉහළම කොටස ඇඟිල්ලෙන් කඩා ඉවත් කරන්න. මෙය කිරීමෙන් පැළය ශක්තිමත් වී, වැඩි අතු සහ වැඩි මල් ප්රමාණයක් හට ගනී.
ආධාරක සැපයීම
- මිරිස් පැළ හොඳින් වැඩී, ගෙඩි හටගත් පසු ඒවා බර වීමට ඉඩ ඇත. ගෙඩි බරට කඳ කැඩී යාම වැළැක්වීම සඳහා, කුඩා කෝටු කැබැල්ලක් සිටුවා කඳට ආධාරකයක් ලබා දෙන්න.
පෝච්චි වගාවේදී පළිබෝධ පාලනය සාපේක්ෂව පහසුය. මිරිස් පැළවලට ප්රධාන වශයෙන් බලපාන්නේ පත්ර කොඩවීම, කළු මැස්සා සහ මයිටාවන්ය.
- පත්ර කොඩවීම බොහෝ විට වෛරසයක් නිසා ඇති වන අතර, එය මයිටාවන් හෝ සුදු මැස්සන් වැනි කෘමීන් මගින් පැතිරේ. ආසාදිත පැළ ඉක්මනින් ඉවත් කිරීම වඩාත් සුදුසුය.
- කළු මැස්සා/මයිටාවන් පාලනයට කොහොඹ තෙල් සහ සබන් දියර මිශ්රණයක් සතියකට වරක් කොළවල යටි පැත්තට ඉසීමෙන් බොහෝ කෘමීන් පාලනය කළ හැකිය. එසේම කුඩා කෘමීන් ජල පීඩනය යොදා සෝදා හැරීම හෝ අතින් ඉවත් කිරීම කළ හැකිය.
- භාජන අතර හොඳින් වාතය ගමන් කිරීමට ඉඩ දීමෙන් දිලීර රෝග සහ කෘමීන් ඇතිවීම අවම කර ගත හැකිය.
- බීජ පැළ සිටුවා දින 60 සිට 90 පමණ වන විට අස්වනු නෙළීම ආරම්භ කළ හැකිය.
- මිරිස් කරල් හොඳින් වර්ධනය වී සාමාන්යයෙන් තද කොළ හෝ රතු ඔබ කැමති වර්ණයකට හැරුණු විට නෙළා ගන්න. නෙළීමේදී ගෙඩි කඳට සම්බන්ධ වන කොටසින් ප්රවේශමෙන් කඩා ගන්න.
- මිරිස් නිතර නෙළා ගැනීමෙන්, ශාකය දිගින් දිගටම නව මල් සහ ගෙඩි නිපදවීමට දිරිමත් වේ.
- මිරිස් පැළ වසරකට වැඩි කාලයක් ජීවත් වන බහු වාර්ෂික ශාකයකි.
- අස්වනු නෙළීමෙන් පසු මිරිස් පැළය තරමක් කපා හැරීමෙන් එයට අලුත් පණක් ලබා දී, ඊළඟ කන්නය සඳහා නැවත සූදානම් කළ හැකිය.
- වසරක් පමණ ගත වූ පසු භාජනයේ ඉහළ පස ඉවත් කර අලුත් කොම්පෝස්ට් සහ පොහොර යෙදීමෙන් නැවත පැළයේ පෝෂණ මට්ටම ඉහළ නංවා ගත හැකිය.
භාජනයක හෝ පෝච්චියක අමු මිරිස් වගා කිරීම යනු ඉතා සරල, තෘප්තිමත් සහ ආර්ථිකමය වශයෙන් වාසිදායක කටයුත්තකි. අවශ්ය වන්නේ නිසි සැලකිල්ල, ප්රමාණවත් හිරු එළිය සහ හොඳ ජලවහනයක් පමණි. මේ සරල පියවර අනුගමනය කිරීමෙන් නාගරික ජීවිතය ගත කරන ඔබට වුවද ඔබේ බැල්කනියේ හෝ කුඩා ගෙවත්තේ සිටම නැවුම්, කාබනික අමු මිරිස් අස්වැන්නක් නෙළා ගැනීමට හැකි වනු ඇත.
Leave feedback about this