ඔක්තෝබර් 24, 2025
Kids Advice Parent Pulse Article Featured Image
දරුවන්ගේ සුව දිවිය සුව දිවිය

දඬුවම් එපා.. සෙනෙහසින් අවබෝධයෙන් ඔබේ දරුවා මෙහෙයවන්න

දඬුවමින් තොර, සෙනෙහසින් සහ අවබෝධයෙන් දරුවා මෙහෙය වීම යනු සෞම්‍ය දෙමාපිය ක්‍රමය (Gentle Parenting) හෝ ධනාත්මක විනය (Positive Discipline) ලෙස හැඳින්වෙන ක්‍රමයයි. මෙය දරුවාගේ චිත්තවේගීය හා මානසික සංවර්ධනයට උපකාරී වන ඉතා බලවත් ක්‍රමවේදයක් වන නමුත්, එයටම ආවේණික වූ අභියෝග සහ සීමාවන් ද ඇත. දරුවාගේ හැසිරීම් නිවැරදි කිරීම සඳහා සෙනෙහස සහ අවබෝධය මුල් කර ගත හැකි ආකාරය පිළිබඳ අපි අද සාකච්ඡා කරමු.

සෞම්‍ය දෙමාපිය ක්‍රමයේදී මූලික වශයෙන් අවධානය යොමු වන්නේ දරුවාගේ හැසිරීමට හේතුව තේරුම් ගැනීම සහ ඔවුන්ගේ හැඟීම් වලට ගරු කිරීම යන කරුණු වෙතයි. දඬුවම් කිරීමෙන් බිය වැද්දීම වෙනුවට, දරුවාට ස්වයං-පාලනය (Self-Regulation) සහ වගකීම ඉගැන්වීම මෙහි අරමුණයි.

මෙම ක්‍රමය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා දෙමාපියන් අනුගමනය කළ යුතු ප්‍රධාන මූලධර්ම තුනක් තිබේ.

  1. හැඟීම් පිළිගැනීම (Acknowledge Feelings)

දරුවා යම් අයහපත් හැසිරීමක් පෙන්වන්නේ නම්, මුලින්ම ඔවුන්ගේ හැඟීම්වලට සවන් දෙන්න. දරුවා කෝපයෙන් හෝ දුකෙන් සිටින විට ” ඔයාගේ සෙල්ලම් බඩුව කැඩුණු නිසා ඔයාට තරහ ගිහින් බව මට තේරෙනවා ” වැනි සරල වාක්‍යයකින් ඔවුන්ගේ හැඟීම පිළිගන්න. දරුවා තේරුම් ගෙන ඇති බව දැනෙන විට, ඔවුන්ගේ ආතතිය අඩු වන අතර, ගැටලුව සාකච්ඡා කිරීමට විවෘත වේ.

  1. සම්බන්ධතාවය තහවුරු කිරීම (Connect Before Correct)

විනය ක්‍රියාමාර්ගයක් ගැනීමට පෙර, දරුවා සමඟ චිත්තවේගීය සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ. දරුවා කෑගසන විට හෝ අඬන විට, ඔවුන් දෙස බලා පහත් හඬින් කතා කරන්න. ඔවුන් සමඟ එකම මට්ටමේ වාඩි වී, “අපි මේ ප්‍රශ්නය එකට විසඳමු” කියා සෙනෙහසින් කියන්න. සම්බන්ධතාවයට මුල් තැන දීමෙන්, දරුවා ඔබව විනිශ්චයකරුවෙකු ලෙස නොව, සහයෝගිතාකරුවෙකු ලෙස දකී.

  1. විසඳුම් සෙවීම (Problem Solving, Not Punishing)

දඬුවම් යනු බොහෝ විට ලැජ්ජාව ඇති කිරීමක් වන අතර, විසඳුම් සෙවීම යනු ඉගැන්වීමක් වේ‍. දරුවා බිත්තියේ ඇන්දේ නම්, දඬුවම් කරනවා වෙනුවට, “අපි බිත්තිවල අඳින්නේ නැහැ, අවශ්‍ය නම් බිත්තියේ කොළයක් අලවලා අදින්න පුළුවන්. අපි දැං මේ බිත්තිය පිරිසිදු කරමු ” කියා පෙන්වන්න.
මෙයින් දරුවාට තම ක්‍රියාවේ ස්වාභාවික ප්‍රතිවිපාක තේරුම් ගැනීමට සහ ඊළඟ වතාවේදී වඩා හොඳ තීරණයක් ගැනීමට පුහුණුවක් ලැබේ.

මෙම ක්‍රමය සාර්ථක වීමට නම් නිරන්තර උත්සාහය, ඉවසීම සහ ස්ථාවර බව අවශ්‍ය වේ. මෙහි ඇති ප්‍රධාන අභියෝග කිහිපයක් මෙන්න.

  • කාලය සහ ඉවසීම

සෙනෙහසින් විනය ලබා දීම කාලය ගතවන ක්‍රියාවලියකි. කෑගැසීම හෝ දඬුවම් කිරීම තත්පර කිහිපයකින් කළ හැකි නමුත්, ගැටලුවක් ගැන සාකච්ඡා කිරීම සඳහා වැඩි ඉවසීමක් අවශ්‍ය වේ.

මෙහිදි ඔබේ අභියෝගය වන්නේ ඔබ රැකියාවෙන් වෙහෙසට පත්ව සිටින විට හෝ ඉක්මනින් යා යුතු විට, දරුවා සමඟ සංවාදයකට යෑමට අවශ්‍ය ශක්තිය නොමැති වීම වුවත් ඔබගේ ස්වයං රැකවරණය ගැන සැලකිලිමත් වන්න. වෙහෙසට පත් වූ විට ගැටුම තව දුරටත් ඇදී නොයන ලෙස “මම විනාඩි පහකින් එන්නම්, මේ ගැන කතා කරන්න” කියා කුඩා විරාමයක් ගන්න.

  • පරිසරයේ පීඩනය

පවුලේ වැඩිහිටියන් හෝ සමාජයේ අනෙක් අය ඔබ “දරුවා නරක් කරනවා” යැයි සිතීමට ඉඩ ඇත. අපේ කාලේ ඔහොම හැදුවේ නැහැ, හොඳට තලලා හැදුවා” වැනි විවේචනවලට මුහුණ දීමට සිදුවීම ඔබට ඇති අභියෝගයයි. ඔබේ දෙමාපිය විලාසය පිළිබඳව ස්ථිරව සිටින්න. පවුලේ සමීපතමයන්ට මෙම ක්‍රමවේදයේ විද්‍යාත්මක හා මානසික ප්‍රතිලාභ පැහැදිලි කර දෙන්න.

  • ස්ථාවර භාවය (Consistency) නොමැති වීම

දඬුවම් නොකරනවා යනු සීමා නොමැති බව නොවේ. නීති සහ සීමාවන් නොමැති වූ විට දරුවා ව්‍යාකූල විය හැකිය. දරුවා එක් දිනක් නීතියක් කඩ කළ විට ඔබ මෘදු වන අතර, තවත් දිනකදී කෝප වී ප්‍රතිචාර දැක්වීම සුදුසු නොවේ. පවුලේ නීති රීති පැහැදිලිව සකස් කරන්න. එම නීති කඩ වූ විට ඇති වන ප්‍රතිවිපාක ගැන කල්තියා දරුවා දැනුවත් කරන්න.

සෞම්‍ය දෙමාපිය ක්‍රමය ඉතා සාර්ථක වුවත්, එහි යම් සීමාවන් තිබේ. මෙය වැරදි ලෙස අර්ථකථනය නොකළ යුතුය.

  • අනර්ථකාරී දෙමාපිය ක්‍රමයක් නොවේ

සෞම්‍ය දෙමාපිය ක්‍රමය යනු දරුවාට තමන් කැමති ඕනෑම දෙයක් කිරීමට ඉඩ දීම නොවේ. මෙහිදී දෙමාපියන් තවමත් පවුලේ නායකත්වය දරයි. “මට දඬුවම් කරන්න බැරි නිසා, එයාට ඕන දෙයක් කරන්න පුළුවන්.” වැනි වැරදි මතවලට එළැඹීමෙන් වැළකිය යුතුය. ඔබට කෝපයෙන් කෑ ගැසිය හැකිය, නමුත් අපේ ගෙදර කෑගහන්න අවසර නැත. ඔබට නිදන කාමරයට ගොස් ශබ්දයක් නොමැතිව ඔබේ හැඟීම් මුදාහැරිය හැකියි.

  • සියලු ගැටලුවලට ක්ෂණික විසඳුමක් නොවේ

සමහර දරුවන්ට ස්නායු ආබාධ හෝ දැඩි හැසිරීම් ගැටලු තිබිය හැකිය. එවැනි අවස්ථාවලදී ධනාත්මක විනය පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන අතර වෘත්තීය උපදේශන හෝ ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය විය හැකිය. ඔබේ උත්සාහයන් සාර්ථක නොවන බව නිරන්තරයෙන් දැනෙනවා නම්, ළමා මනෝ වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදේශකයෙකුගෙන් සහාය පැතීමට පසුබට නොවන්න.

සෙනෙහසින් සහ අවබෝධයෙන් දරුවන් මෙහෙයවීම යනු ඔබේ දරුවාගේ මොළයේ සංවර්ධනයට සහ චිත්තවේගීය ඥානයට (Emotional Intelligence) කරන ආයෝජනයකි. මෙය දුෂ්කර විය හැකි නමුත්, ඔබ නිරතුරුවම ස්ථාවරව, සෙනෙහසින් සහ අවබෝධයෙන් කටයුතු කරන්නේ නම්, ඔබට දරුවා තුළ ගැඹුරු විශ්වාසයක්, ස්වයං වටිනාකමක් සහ යහපත් සබඳතා ගොඩනගා ගැනීමට හැකියාව ලැබේ.


5 /5
Based on 1 rating
100%

Reviewed by 1 user

    • සති 2ක් ago

    දරුවන් පිලිබද ව්ට්නාකම් ලබා දෙන්න.

      • සති 2ක් ago

      👍😊

Leave feedback about this

  • Quality