ශ්‍රී ලංකාව ස්වභාවික සම්පත්වලින් සහ සරුසාර පසකින් අනූන දිවයිනක්. අපගේ ආහාර සංස්කෘතිය දේශීය බෝග සහ ද්‍රව්‍ය මත ගොඩනැගී ඇති බැවින්, අපගේ සාම්ප්‍රදායික ආහාර ස්වාභාවිකවම ඉහළ පෝෂණ ගුණයකින් යුක්තයි. අද වන විට නාගරීකරණය, කාර්යබහුලත්වය සහ ක්ෂණික ආහාර රටාව යන හේතු නිසා මෙම පෝෂණ ගුණයෙන් අනූන දේශීය ආහාර ක්‍රමයෙන් අපගේ දෛනික වේලෙන් ඈත්වෙලා. නිරෝගී ජීවිතයක් වෙනුවෙන් අප නැවත හැරී බැලිය යුතු, අපේ දේශීය ආහාරවල ඇති අසමසම වටිනාකම පිළිබඳව දැනුවත් විය යුතුමය.
අපගේ ප්‍රධාන ආහාරය වන බත්, අද වන විට වැඩි වශයෙන් සුදු සහල්වලට සීමා වී ඇතත්, පෝෂණ අතින් ඉහළම වටිනාකමක් ඇත්තේ රතු කැකුළු හාල්, නිවුඩු සහිත සහල් (තැම්බූ හාල්), කුරක්කන්, තණහාල්, මෙනේරි සහ අමු වැනි රළු ධාන්‍යවලටයි. මෙම රළු ධාන්‍යවල සුදු සහල්වලට වඩා සැලකිය යුතු තරම් ඉහළ තන්තු, ප්‍රෝටීන්, විටමින් B කාණ්ඩය සහ යකඩ, සින්ක් වැනි ඛනිජ ලවණ අඩංගු වේ. මෙහි ඇති අඩු ග්ලයිසීමික් දර්ශකය (Low Glycemic Index – GI) දියවැඩියා රෝගීන්ට සහ බර පාලනය කිරීමට උත්සාහ කරන්නන්ට ඉතා හිතකරය. තන්තු බහුල වීම නිසා මලබද්ධය වළකින අතර, ජීර්ණ පද්ධතිය නිරෝගීව පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ. කුරක්කන්වල ඇති කැල්සියම් අස්ථි ශක්තිමත් කිරීමටද වැදගත්ය.
ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට ආවේණික කොළ කැඳ සහ ප්‍රධාන ආහාර වේලට එක් කරන පලා මැල්ලුම් යනු විටමින්, ඛනිජ ලවණ සහ ප්‍රතිඔක්සිකාරකවලින් අනූන ආහාර වේ. ගොටුකොළ, මුකුණුවැන්න, තෙබු, නිල් කටරොළු, කතුරුමුරුංගා වැනි දේශීය පලාවල විටමින් A, විටමින් C සහ යකඩ බහුලව අඩංගු වේ. ගොටුකොළ මොළයේ ක්‍රියාකාරීත්වය සහ මතක ශක්තිය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වන බව පැරණි ආයුර්වේදයේ සඳහන් වේ. කොළ කැඳවල ඇති පෝෂණය ශරීරයට ක්ෂණික ශක්තියක් ලබා දෙන අතර, දෛනික විටමින් සහ ඛනිජ ලවණ අවශ්‍යතාව සපුරාලීමට උපකාරී වේ. තවද, පලා වර්ගවල ඇති ප්‍රතිඔක්සිකාරක පිළිකා වැනි බෝ නොවන රෝගවලින් ආරක්ෂා වීමට ද මඟ සලසයි.
දේශීය ආහාර වේලක ප්‍රෝටීන් අවශ්‍යතාව සපුරාලන ප්‍රධානතම ශාකමය ප්‍රභවය වන්නේ මුං ඇට, කඩල, කවුපි සහ පරිප්පු (රතු පරිප්පු) වැනි පියලි ඇට වර්ගයි. මේවා ප්‍රෝටීන්, තන්තු, ෆෝලේට් සහ අනෙකුත් B විටමින්වලින් අනූනයි. විශේෂයෙන්ම, නිර්මාංශ ආහාර වේලක් අනුගමනය කරන්නන්ට අවශ්‍ය ප්‍රෝටීන් සපයා ගැනීමට මේවා කදිමයි. පියලි ඇට වර්ග නිතිපතා ආහාරයට ගැනීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට සහ හෘද රෝග අවදානම අඩු කිරීමට උපකාරී වේ. පරිප්පු ව්‍යංජනයක් ලෙස හෝ මුං කිරිබත් වැනි සාම්ප්‍රදායික කෑමක් ලෙස දිනපතා ආහාරයට ගැනීමෙන් සමබල පෝෂණය ලබාගත හැක.
බත්වලට කදිම ආදේශකයක් ලෙස පැරැන්නන් යොදාගත් කොස්, දෙල්, බතල සහ මඤ්ඤොක්කා වැනි අල සහ පිටි සහිත එළවළු කාබෝහයිඩ්‍රේට සඳහා ප්‍රධාන ප්‍රභව වේ. බතලවල විටමින් A බහුල වන අතර, කොස් ඇටවල ඉහළ ප්‍රෝටීන් හා තන්තු ප්‍රමාණයක් අඩංගු වේ. මෙම ආහාරවල සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්‍රේට (Complex Carbohydrates) ඇති බැවින්, ශරීරයට දිගු කලක් තිස්සේ ශක්තිය මුදා හැරේ. කොස් (විශේෂයෙන් ළපටි කොස්, පොලොස්) සහ දෙල් ඉහළ තන්තු ප්‍රමාණයක් අඩංගු බැවින් ජීර්ණ පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරිත්වය යහපත් කරයි.
- දේශීය පලතුරු
අඹ, කෙසෙල්, පැපොල්, අනෝදා, වෙරළු, නෙල්ලි වැනි දේශීය පලතුරුවල ඇති ස්වාභාවික විටමින් සහ ඛනිජ ලවණ අපගේ සෞඛ්‍යයට අතිශයින් වැදගත් වේ. නෙල්ලි සහ වෙරළු වැනි පලතුරු ඉහළ ප්‍රතිඔක්සිකාරක ප්‍රමාණයක් සහ විටමින් C වලින් අනූනයි.
නූතන සමාජයට දේශීය ආහාරවල වටිනාකම
අද අප මුහුණ දෙන දියවැඩියාව, අධික රුධිර පීඩනය සහ කොලෙස්ටරෝල් වැනි බෝ නොවන රෝග රැසකට ප්‍රධාන හේතුව වී ඇත්තේ අපගේ වෙනස් වූ ආහාර රටාවයි. දේශීය ආහාර, විශේෂයෙන් රළු ධාන්‍ය සහ පලා වර්ග, මෙම රෝග පාලනය කිරීමට හා වැළැක්වීමට සෘජුවම දායක වේ.
- සෑම ආහාර වේලකටම විවිධ වර්ණයන්ගෙන් යුතු දේශීය එළවළු, පලා වර්ගයක් සහ පියලි ඇට වර්ගයක් එක් කරගන්න.
- සතියකට දින කිහිපයක් සුදු බත් වෙනුවට කුරක්කන් තලප, තම්බපු කොස් හෝ දෙල් වැනි දේශීය පිටි සහිත ආහාර ආදේශ කරන්න.
- දේශීය ආහාර පිළියෙළ කිරීමේදී අධික ලෙස තෙල්, ලුණු සහ සීනි භාවිතය අවම කර, ස්වාභාවික කුළුබඩු (කහ, කරපිංචා, සුදුලූනු, ඉඟුරු) භාවිතයට වැඩි බරක් දෙන්න.
සමබල සහ නිරෝගී දිවියකට අවශ්‍ය සියලු පෝෂක කොටස් අපගේ දේශීය ආහාර සංස්කෘතිය තුළම සැඟවී ඇත. මෙම දේශීය උරුමය අගය කරමින්, එය නැවත අපගේ දෛනික ආහාර වේලට එක් කර ගැනීමෙන් අපටත්, අපේ දරුවන්ටත් නීරෝගී හෙට දවසක් උදා කර ගත හැකි වනු ඇත.
Leave feedback about this